Servis Modeli Bankacılığı & Arayüz Sağlayıcılar

Servis Modeli Bankacılığı Nedir?

Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik’e göre

Servis modeli bankacılığı; “arayüz sağlayıcılar”ın sundukları arayüz yoluyla, müşterilerin “servis bankaları”nın sistemleriyle doğrudan “açık bankacılık servisleri” aracılığıyla bağlantı kurarak servis bankası üzerinden bankacılık işlemlerini gerçekleştirebildikler hizmet modelini ifade eder.

Arayüz Sağlayıcı Kimdir?

Arayüz sağlayıcı mobil uygulaması ya da internet tarayıcısı temelli arayüzü üzerinden, servis bankasının sunduğu bankacılık hizmetlerine bankanın açık bankacılık servisleri yoluyla ulaşarak, müşterilerinin bankacılık işlemlerini gerçekleştirmesine imkân sağlayan sermaye şirketi şeklinde kurulmuş işletmeleri ifade etmektedir.

Arayüz Sağlayıcının Faaliyet Alanı

1. Arayüz sağlayıcının, asli faaliyet alanıyla ilgili bir sınırlama bulunmamaktadır.

2. Bu konuda sadece "bankalar"ın arayüz sağlayıcı olamayacakları yönünde bir sınırlama bulunmaktadır. Bu nedenle de bir bankanın arayüz sağlayıcı olması mümkün değildir.

3. Ancak, bankalar haricindeki ödeme hizmeti sağlayıcıların (6493 sayılı Kanuna göre ise ödeme hizmeti sağlayıcıları bankalar, elektronik para kuruluşları, ödeme kuruluşları ve Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi’dir) arayüz sağlayıcı olabilmeleri yönünde Yönetmelik’te bir engel bulunmamaktadır

Hatta Yönetmeliğin 13 maddesinin 6 ve 10 fıkralarında “ödeme hizmeti sağlayıcıların” da arayüz sağlayıcı olabilmelerinin mümkün olduğu anlamına gelebilecek ifadeler bulunmaktadır:

• (6) Arayüz sağlayıcının, servis bankası adına mevduat ya da katılım fonu kabul etmemesi ve arayüz sağlayıcının ödeme hizmeti sağlayıcısı olduğu durumlar hariç olmak üzere mevduat ya da katılım fonunun hiçbir suretle arayüz sağlayıcı üzerinden servis bankasına yatırılmaması kaydıyla, bu destek hizmeti Destek Hizmetleri Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının ( bendinde belirtilen mevduat veya katılım fonu kabulü ile mevduat veya katılım fonu kabulüne yönelik pazarlama faaliyeti olarak kabul edilmez.

• (10) Servis bankası, hizmet verdiği tüm arayüz sağlayıcıların listesi ve hangi bankacılık hizmetlerini kullandırdığını gösterecek şekilde, verdiği hizmetlerin kapsamı hakkında internet sitesi üzerinden bilgi vermekle ve arayüz sağlayıcılar ile imzaladığı her hizmet sözleşmesinin ve arayüz sağlayıcıya vereceği hizmetlerin kapsamında değişiklik öngören her sözleşme değişikliğinin bir örneğini imza tarihini müteakip bir hafta içinde yazılı olarak Kuruma göndermekle yükümlüdür. Kurum bu bilgilendirmelerin yazılı olarak yapılması yerine elektronik ortamda raporlanmasına yönelik usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. Servis bankasının arayüz sağlayıcı ile hizmet sözleşmesi imzalayabilmesi için, altıncı fıkra uyarınca ilgili arayüz sağlayıcıya destek hizmeti kuruluşu olarak Kurul tarafından izin verilmiş olması şarttır. Bir arayüz sağlayıcının birden fazla servis bankası ile çalışabilmesi, altıncı fıkra uyarınca yapacağı başvuru üzerine Kurulun iznine tabidir. Kurul tarafından bu kapsamda verilecek izin, arayüz sağlayıcıların 6493 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (f) ve (g) bentlerinde yer alan faaliyetler ile ilgili faaliyet izni alma yükümlülükleri de dâhil olmak üzere, ilgili diğer mevzuattan kaynaklanan yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz.

Ödeme Hizmeti Sağlayıcıların Durumu

1. Görüldüğü üzere Yönetmelik esasında ödeme hizmeti sağlayıcıların da birer arayüz sağlayıcı olabileceğini açıkça ifade etmektedir.

2. Bankaların arayüz sağlayıcı olamayacakları bir başka madde de açıkça ifade edildiği için; Yönetmeliğin bütününden elektronik para kuruluşlarının, ödeme kuruluşlarının ve PTT’nin arayüz sağlayıcı olmasının mümkün olduğu sonucu çıkmaktadır.

3. Bununla birlikte 6493 sayılı Kanun’un 14/5 ve 20/6 maddeleriyle verilen yetki kapsamında Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik’in 15. maddesiyle ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşlarının, faaliyet başvurularında belirtilen ve Bankaca uygun görülen ödeme hizmetleriyle sınırlı olarak faaliyette bulunacakları, bunun haricinde maddede sayılanlar dışında herhangi bir ticari faaliyette bulunamayacakları ifade edilmiştir.

4. Bu madde de servis modeli bankacılığıyla ilgili açık bir faaliyet yer almadığı için mevzuatın değişmemesi halinde bu kuruluşların arayüz sağlayıcı olmalarının mümkün olmadığı kanaatindeyiz.

Sonuç

BDDK tarafından çıkartılan yönetmeliğe göre, bankalar dışındaki ödeme hizmeti sağlayıcılarının (elektronik para ve ödeme kuruluşları ile PTT) arayüz sağlayıcı olmaları mümkün olmasına rağmen bu faaliyetin TCMB tarafından çıkartılan yönetmelikte düzenlenmemesi ve bu kuruluşların yönetmelikte belirlenen faaliyetlerden başka faaliyette bulunmalarının yasaklanmış olması nedeniyle elektronik para ve ödeme kuruluşlarının arayüz sağlayıcı olmaları bugün için mümkün değildir.

Saygılarımızla, Pacta Hukuk

#hukuk #ödemesistemleri #elektronikpara #bankacılık #epara #dijital